.VII – وداع با هند
مورخ نمی تواند تاریخ هند را مانند تاریخ مصر، بابل، یا آشور به پایان برساند، زیرا تاریخ هند همچنان در تکامل، و تمدن آن هنوز در کار خلاقیت است. فرهنگ این کشور، از راه تماس فکری با غرب، جانی تازه گرفته است، و ادبیاتش امروز، همچون ادبیات دیگر کشورها، بارآور و ستودنی است. از نظر روحی، هنوز با خرافات و ذخیرة عظیم الاهیات خود در کشمکش است، اما نمی توان گفت که اسیدهای علم نوین با چه سرعتی این خدایان بیرون از شمار را در خود حل خواهد کرد. از نظر سیاسی، صد سال اخیر چنان وحدتی به هند بخشیده که در گذشته این کشور کمتر نظیر داشته است: این وحدت، نیمی وحدت یک حکومت بیگانه، و نیمی دیگر وحدت یک زبان بیگانه است، اما بالاتر از همة اینها وحدت اشتیاق به آزادی است که همه را به یکدیگر پیوند می دهد. هند، از نظر اقتصادی، در حال انتقال از اصول صنعت قرون وسطایی به صنعت جدید است- چه خوب باشد و چه بد. ثروت و تجارتش افزایش خواهد یافت، و پیش از پایان این قرن، بیشک در شمار قدرتهای بزرگ جهانی درخواهد آمد.
ما نمی توانیم ادعا کنیم که این تمدن، برای تمدن غربی، همان ره آوردهای مستقیمی را دارد که مصر و خاور نزدیک داشته اند، چه این دو تمدن نیاکان بلافصل فرهنگ ما بودند، در حالی که تاریخ هند، چین، و ژاپن در مسیر دیگری جریان داشته است، و فقط در عصر حاضر است که تماس آنها با جریان زندگی غربی آغاز شده است و می کوشند که در آن مؤثر باشند. درست است که هند، حتی در حصار هیمالایا، ره آوردهای تردیدپذیری، نظیر دستور زبان و منطق، فلسفه و فابل، هیپنوتیسم و شطرنج، و بالاتر از همة اینها، ارقام و سلسلة اعشاری برای ما فرستاده، اما اینها جوهر روح هند نیستند؛ اینها در مقایسه با آنچه ما شاید در آینده از او بیاموزیم، بسیار ناچیز است. هنگامی که اختراع، صنعت، و تجارت قاره ها را به هم بپیوندد، یا این مستحدثات ما را ناگهان به زدوخورد با آسیا بکشانند، ما تمدنهای آن را دقیقتر مورد مطالعه قرار خواهیم داد، و حتی در حال مخاصمت نیز برخی
از راه و رسمها و اندیشه های آن را جذب خواهیم کرد. شاید هند- در پاسخ کشورگشایی و خودبینی و تاراج- تساهل و ملایمت مردان پخته، خرسندی و رضای روح وارسته، آرامی روانی روشن بین، و عشقی الفت پذیر و صفابخش نسبت به همة موجودات زنده را به ما بیاموزد.
کتاب سوم
خاور دور
فغفوری فن حکومت کردن می داند که در زمانش سخن سرایان بآزادی شعر سرایند و مردم به بازی و نمایش پردازند و تاریخگذاران حقیقت را برگویند و وزیران از اندرز باز نایستند و تهیدستان از خراج شکوه کنند و دانشجویان به آواز بلند درس خوانند و کارگران مهارت خود را ستایند و کار خواهند و همگان در هر باره دم زنند و سالخوردگان بر همه چیز خرده گیرند.
پیام امیر شائو به فغفور لی وانگ، (در حدود 845ق م)
- صفحة سفید -
جدول گاهشماری تمدن "چین"
ق م
2852-2205: فرمانروایان داستانی
2852-2737: فوشی
2737-2697: شن نونگ
2697-2597: هوانگ تی
2356-2255: یو
2155-2205: شوین
2205-1766: دودمان شیا
2205-2197: یو
1818-1766: چی یه کوی
1766-1123: دودمان شانگ (ویین)
1766-1753: تانگ
1198-1194: وویی، فغفور خداناشناس
1154-1123: چوسین، نمونه زشتکاری
1122-255: دودمان چو
1122-1115: وو وانگ
1123: سال شهرت ون وانگ مؤلف (؟) «کتاب تحولات»
1115-1078: چنگ وانگ
1115-1079: چوکونگ؛ مؤلف(؟) «چو لی» یا «قانون چو»
770-255: عصر ملوک الطوایفی
683-640: کوان چونگ، وزیر اعظم تس ای
604-517: لائو- تزه(؟)
551-478: کنفوسیوس
501: کنفوسیوس، کلانتر بزرگ چونگ تو
498: کنفوسیوس، سرپرست خدمات عمومی درامارات لو
497: کنفوسیوس، وزیر جرایم
496: کناره گیری کنفوسیوس
496-483: سالهای آوارگی کنفوسیوس
450: سال شهرت موتی فیلسوف
403-221: دورة امارت جنگاور
390: سال شهرت یانگ چوی فیلسوف
372-289: منسیوس فیلسوف
370: سال تولد چوانگ تزه فیلسوف
350: سال مرگ چوپینگ شاعر
305: سال تولد شون تزة فیلسوف
233: سال مرگ هان فی مقاله نگار
230-222: گشوده شدن و وحدت یافتن چین به وسیلة شی هوانگ تی
255-206: دودمان چین
221-211: شی هوانگ تی، «نخستین فغفور»
206ق م- 221 میلادی: دودمان هان
179-157: ون تی
145: سال تولد سوما چی ین مورخ
140-87: ووتی، فغفور اصلاح طلب
میلادی
5-25: وانگ مانگ، فغفور جامعه گرای
67: آمدن آیین بودایی به چین
حدود100: آغاز کاغذسازی در چین
714
میلادی
بنابر مدارک موجود
200-400: تاختهای تاتارها در چین
221-264: دورة ملکهای سه گانه
221-618: دودمانهای فرعی
365-427: تائوچی ین شاعر
364: سال شهرت کوکای چی نقاش
490-640: عصر عظمت مجسمه سازی بودایی
618-905: دودمان تانگ
618-627: کائو تسو
627-650: تای تسونگ
651-716: لی سوشون نقاش
699-759: وانگ وی نقاش
حدود 700: سال تولد وو تائوتزة نقاش
705-762: لی پو شاعر
712-770: توفو شاعر
713-756: شوان تسونگ (مینگ هوانگ)
755: طغیان آن لوشان
768-824: هان یو مقاله نگار
770: اختراع اولین مهرهای چاپی بنابر مدارک موجود
722-846: پوچویی شاعر
868: کهنه ترین کتاب چاپی موجود
907-960: دودمانهای کوچک پنجگانه
932-953: چاپ آثار اصیل چینی
950: آغاز پیدایش پول کاغذی
960-1127: دودمان سونگ شمالی
960-976: تای تسو
970: اولین دایرة المعارف بزرگ چینی
1069-1076: صدارت وانگ آن شی جامعه گرای
1040-1106: لی لونگ می ین نقاش
1041: اختراع حروف مجزای چاپی به وسیله پی شنگ
1100: سال تولد کوئوشی نقاش
1101-1126 : هوی تسونگ، فغفور هنرمند
1126: تاتارها شهر پی ین لیانگ را تاراج می کنند و پایتخت به لینان منتقل می شود.
1127-1279: دودمان سونگ جنوبی
1130-1200: چوشی فیلسوف
1161: آغاز استعمال باروت در جنگ بنا بر مدارک موجود
1162-1227: چنگیز
1212: هجوم چنگیز به چین
1260-1368: دودمان مغولی یوان
1269-1295: قبلای
1269: مارکوپولو از ونیز رهسپار چین می شود.
1295: مارکوپولو به ونیز باز می گردد.
1368-1644: دودمان مینگ
1368-1399: تای تسو
1403-1425: چنگ تسو (یونگ لو)
1517: ورود پرتغالیان به کانتون
1571: اسپانیاییان فیلیپین را تسخیر می کنند.
1573-1620: شن تسونگ (وان لی)
1673: ورود بازرگانان انگلیسی به کانتون
1644-1912: دودمان چینگ (منچو)
1662-1722: کانگ شی
715
میلادی
1736-1796: چی ین لونگ
1795: آغاز منع تجارت تریاک
1800: تجدید منع تجارت تریاک
1823-1901: لی هونگ چانگ سیاستمدار
1834-1908: تزوشی، «ملکة وارث»
1839-1842: اولین «جنگ تریاک»
1850-1864: شورش تای پینگ
1856-1860: دومین «جنگ تریاک»
1856-1860: روسیه در شمال رود آمور به اراضی چین دست اندازی می کند.
1860: فرانسه هندو چین را می رباید.
1866-1925: سون یات سن
1875-1908: کوانگ شو
1894: جنگ چین و ژاپن
1898: آلمان کیائوچو، و ایالات متحد امریکا فیلیپین را می گیرد.
1898: فرمانهای کوانگ شو
1900: طغیان مشتزنان (بوکسرها)
1905: لغو امتحانات مشاغل دولتی
1911: انقلاب چین
1912: (ژانویه تا مارس): سون یات سن رئیس جمهوری موقت چین می شود.
1912-1916: دورة موقت رئیس جمهوری یوان شی کای
1914: ژاپن کیائو چو را می گیرد.
1915: مطالبات بیست و یک گانه
1920: پی هوا (زبان ساده) در آموزشگاههای چین به کار می رود و جنبش «طغیان نو» به اوج خود می رسد.
1926: چیانگ کای شک و بورودین شمال را مسخر می کنند.
1927: واکنش علیه کمونیسم
1931: ژاپنیان منچوری را می گیرند.
- صفحة سفید -